Historia
Historia urządzania lasu
W Polsce za prekursora planowania urządzeniowego uchodzi wielki kanclerz koronny Jan Zamoyski (1542–1605), który w swoich dobrach wprowadził instrukcje gospodarcze nakazujące m.in. odnowienia po zrębach zupełnych. W 1786 r. rozpoczęto w Polsce pierwsze prace urządzeniowe w lasach królewskich na terenach obecnej Puszczy Kozienickiej. 200-letnia rocznicę tych prac obchodzono na Konferencji naukowej BULiGL w Wildze w 1987 r. W czasach nam bliższych, dużą rolę w kształtowaniu państwowego urządzania lasu odegrały działania związane z urządzaniem lasów państwowych podejmowane w okresie międzywojennym. Działania te – kontynuowane po II wojnie światowej – doprowadziły do utworzenia w 1956 r. Biura Urządzania Lasu i Projektów Leśnictwa, którego nazwę w 1973 r. zmieniono na Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej po odłączeniu z Biura pracowni ds. projektowania inwestycji w lasach.
Początki państwowego urządzania lasu w Polsce międzywojennej, następnie tworzenie służb urządzeniowych i ich funkcjonowanie do 1956 r. realizowano w ramach administracji Lasów Państwowych. Po roku 1956 trzonem urządzania lasu jest nasze przedsiębiorstwo.
Omówienie poszczególnych rewizji urządzania lasu
- Prowizoryczne urządzanie lasu (1946–1955)
- Definitywne urządzania lasu (lata 1956–1967)
- I rewizja urządzania lasu (1967–1978)
- II rewizja urządzania lasu (1979–1991)
- III rewizja urządzania lasu (1992–2002)
- IV rewizja urządzania lasu ( 2003-2011)
- V rewizja urządzania lasu (zapoczątkowana 2011 r.)
Historia pomiarów geodezyjnych
Historia pomiarów geodezyjnych na gruntach leśnych sięga czasów sprzed II wojny światowej.
W tym okresie zespoły składające się z geodetów i leśników na terenie poszczególnych Dyrekcji Lasów Państwowych wykonywały pomiary uzupełniające oraz nowe pomiary, stosując stabilizację znakami trwałymi (kamienie lub słupy betonowe). Kierownicy tych zespołów, zgodnie z obowiązującymi w tym czasie przepisami, posiadali uprawnienia mierniczych przysięgłych. więcej >>
Historia przedsiębiorstwa
W okresie powojennym organizacja urządzania lasu rozpoczęła się od utworzenia zaraz po wojnie w 17 dyrekcjach lasów państwowych – sekcji urządzania lasu. Z sekcji tych – zarządzeniami nr 413-227 Ministra Leśnictwa z dnia 23 listopada 1955 r. – utworzone zostało 15 biur urządzania i pomiaru lasu położonych w Białymstoku, Toruniu, Gdańsku, Katowicach, Radomiu, Szczecinku, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie, Poznaniu, Przemyślu, Gorzowie Wielkopolskim, Siedlcach oraz Brzegu. Od 1 października 1956 r. przedsiębiorstwo przyjęło nazwę Biuro Urządzania Lasu i Projektów Leśnictwa. W wyniku zmian zadań legislacyjnych 1 stycznia 1973 r. nazwa przedsiębiorstwa została zmieniona na Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej. Pomimo, że biura te pozostawały nadal w administracji Lasów Państwowych, był to ważny krok w kierunku usamodzielnienia się służby urządzania lasu oraz utworzenia samodzielnego przedsiębiorstwa. 30 września 1996 r. funkcję organu założycielskiego i tym samym sprawowanie nadzoru nad BULiGL przejął Minister Skarbu Państwa, a przedsiębiorstwo zostało zaliczone do grupy przedsiębiorstw o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa. Od 1 stycznia 2017 r. organem założycielskim przedsiębiorstwa jest Minister Środowiska.
Historia oddziału BULiGL w Brzegu
Oddział powstał z działów, a później z Sekcji Urządzania Lasu przy ówczesnych Okręgach Lasów Państwowych: opolskim, wrocławskim oraz zielonogórskim, utworzonych już w 1945 roku.
Pierwszym i bardzo pilnym zadaniem, jakie stanęło po wojnie przed służbą urządzania lasu, było przeprowadzenie przybliżonej ewidencji stanu posiadania lasów państwowych. Zadanie to wykonano w latach 1945–1947, opracowując tzw. przybliżoną tabelę klas wieku drzewostanów, łącznie z orientacyjną mapą przeglądową nadleśnictw i oszacowaniem szkód wojennych.
Kolejnym etapem prac było prowizoryczne urządzenie lasu, przeprowadzone w latach 1946–1955. Przy realizacji poszczególnych zadań zawsze były prowadzone szkolenia, mające na celu odpowiednie przygotowanie pracowników do podejmowanych zadań.
W 1950 r. wrocławska i zielonogórska, a w 1951 r. również opolska, sekcje urządzania lasu zostały przeniesione do Brzegu. Z dniem 1 października 1954 r. nastąpiło formalne połączenie wyżej wymienionych sekcji i utworzenie – największego w Polsce – Działu Urządzania Lasu podległego OZLP w Opolu, którego dyrektorem został dotychczasowy kierownik wrocławskiej sekcji, przedwojenny urządzeniowiec Oskar Kauicz.
Jeszcze jesienią 1955 r. rozpoczęto kolejny etap – opracowanie planów definitywnego urządzenia lasu, opartych na dokładnych pomiarach geodezyjnych.
Od 1 stycznia 1956 r. Dział Urządzania Lasu przekształcono w – Biuro Urządzania i Pomiaru Lasu funkcjonujące w ramach OZLP w Opolu, a później – w samodzielne przedsiębiorstwo pn. Biuro Urządzania Lasu i Projektów Leśnictwa, przy czym Oddział w Brzegu był jednym z dwunastu w kraju.
Definitywne urządzanie lasu – wykonywane jednolicie na podstawie pierwszej w dziejach polskiego leśnictwa Instrukcji urządzania lasu z częściowym wykorzystaniem (po raz pierwszy w Polsce) fotogrametrii – zakończono w 1967 roku.
W kolejnych cyklach prac urządzeniowych, zwanych I, II, III i IV rewizją planów urządzenia lasu, wykonywanych odpowiednio w latach 1967–1978, 1979–1991, 1992–2002 i 2003-2012 znacznie poszerzano zakres wykonywanych prac.
Trwająca obecnie V rewizja definitywnego urządzania lasu, rozpoczęta w 2013 r., jest realizowana według nowej – Instrukcji urządzania lasu, obowiązujcej od 21 listopada 2011 roku. W tym samym roku Oddział w Brzegu sporządził pilotażowo plan urządzania lasu dla nadleśnictwa Strzelce Opolskie, jeszcze wg projektu instrukcji. Ten cykl prac urządzeniowych cechuje ciągłe stosowanie w codziennej praktyce nowoczesnych technologii opartych na pozyskiwaniu i przetwarzaniu danych GIS, wykorzystywaniu technik teledetekcyjnych, szczególnie w zakresie metod pasywnych (fotogrametria) ale również coraz częściej aktywnych (lidar). Celem tych innowacji jest ciągłe podnoszenie jakości produktu końcowego tj. opisu taksacyjnego i dokładności opracowań kartograficznych. Nowa instrukcja zakłada odmienny harmonogram prac urządzeniowych, a przede wszystkim wynikających z potrzeb ochrony przyrody (Natura 2000). Plan urządzania lasu sporządza się w układzie dwuletnim i poddaje procedurze strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Ten podstawowy dla gospodarki leśnej dokument ma godzić wszystkie funkcje pełnione przez las: gospodarczą -wynikającą z produkcji sortymentów drzewnych, społeczną -zapewniającą warunki do niepogarszania stanu zachowania siedlisk przyrodniczych i siedlisk chronionych gatunków, w ramach trwałego i zrównoważonego rozwoju.